Frank!OffTheRecord - Ik snap er niets meer van........mits......

De informatie in deze blog is sowieso vertrouwelijk en uitsluitend bestemd voor de geadresseerde. Wanneer u dit bericht per abuis ontvangt of leest, verzoeken wij u dit te doen met een dosis humor en/of een zak zout bij het ontbreken van de eerste wens. Verder verzoeken wij u, wanneer u niet over zout of humor beschikt, dit bericht te vernietigen en de inhoud ervan aan niemand openbaar te maken dan wel zelf te willen begrijpen. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor onjuiste, onvolledige dan wel ontijdige overbrenging van de inhoud van dit bericht alsook het eventuele gevoel dat mensen zonder humor en zout kunnen creëren.

Zoals we weten staan de verkiezingen voor de deur. 
Althans, bij productie van dit artikel is het de maandag voor de verkiezingen. Maandag de 13e maart, de dag dat onze premier zal aanschuiven bij Johan Derksen, Rene van der Gijp en Wilfred Genee! Dat we dat nog mogen en mochten meemaken.

Het kan best zijn dat u dit artikel wat later leest. Dan is alleen de eerste alinea niet meer relevant, de rest gewoon wel, geen paniek.
Deze blog gaat namelijk over wet- en regelgeving die waarschijnlijk, hoe lang ook, na de verkiezingen niet zal worden aangepast of worden gehanteerd. Althans niet door overheden. Is dat vreemd? Nee, helemaal niet want overheden behoeven zich helemaal niet altijd aan wet- en regelgeving te houden. Het is een vreemd verhaal maar klopt als een bus!
Eerst maar even uitleggen; De overheid vindt haar legitimiteit in de regels die haar reguleren. 
Laten we beginnen met een indrukwekkend lijstje;
De politie kent een wet hoe met onze gegevens te moeten omgaan. Deze wet wordt al jaren overtreden en daarbij stelde de minister met droge ogen dat het nog wel tot vier jaar zou duren om het allemaal goed te doen. En dat, om het allemaal goed te kunnen doen, de wet zou moeten worden aangepast.
Als werkgever is de politie geen betere factor. De arbeidstijdenwet wordt met tonnen jaarlijks overschreden.

Dan onze geheime diensten. Sowieso een vreemde naam binnen een transparant land als wij beogen te zijn! Geheime diensten! Deze geheime diensten voeren de belangrijkste wet die ze hebben maar voor 50% uit. Dat is gebleken uit meerdere rapporten. Wel gebruikmakend van de ingrijpende bevoegdheden om vervolgens de waarborging van de privacywet volledig overboord te gooien

En dan de belastingdienst. Hoe lang zijn die nu al aan de gang met een ICT systeem dat wel al onze gegevens herbergt, maar dat nog steeds zo lek is als een mandje! De meest bizarste reactie was op te tekenen in een rapport dat werd opgemaakt na controle van de dienst; “Technisch is het onmogelijk om aan alle vereiste te voldoen”.

Kortom; Het is een dingetje. Wet- en regelgeving binnen de overheden!

Dat maakt de stap naar een afspraak, want wet vind ik te ver gaan wanneer deze waarschijnlijk toch niet nageleefd zullen gaan worden, inzake de broncode waar overheden mee werken!
Jawel, deze broncode moet Open Source zijn……………..tenzij het niet anders kan!
Huh? Je spreekt af dat het Open Source moet zijn, maar dat alleen wanneer het niet anders kan!

Wat is dat voor een afspraak? Is dat hetzelfde als de mogelijk volgende afspraken die wij wellicht dagelijks maken?

  • Ik betaal mijn factuur einde van de maand, mits ik genoeg geld op de rekening heb…..
  • Je bent voor het donker thuis, mits je de sleutel van je fiets niet kunt vinden….
  • Ik geef een strafschop voor een overtreding in het penaltygebied mits ik mijn fluit kan vinden…..
  • Ik stop voor het rode licht mits ik haast heb…..
  • Ik betaal belasting mits ik daar een goed gevoel bij heb

Mits en tenzij! Woorden die veelal gebruikt worden in de politiek en dus ook binnen overheden.
Begin juni nam de tweede kamer een motie aan die deze strekking volledig dekt. 
Open Source gebruiken mits……….Vult u het zelf maar even in!

Ik kom zo terug op deze belachelijke motie. Eerst even de reden van de politiek om een dergelijke motie aan te nemen. Volgens onze vrienden en vriendinnen in Den Haag, waar dus op geen enkele manier een minister van ICT te vinden is, kan Open Source er voor zorgen dat software veiliger wordt door de gemeenschappelijke controle die er op kan plaatshebben! En omdat overheidsbroncodes vallen onder de wet Open Overheid verzoekt de tweede kamer om de motie op te nemen binnen de Wdo ( wet digitale overheid ) onder de noemer Open Source tenzij……of mits………of als het niet anders kan………..of gewenst…..

Tussen de regels door lees ik met mijn MAVO opleiding dat de heren en dames deze wijziging opnemen vanwege privacy, veiligheid en het buitensluiten van mogelijke commerciële piraten!
Zo zou, volgens de minister, slechte code gevangen kunnen worden genomen en goede code zich kunnen verspreiden.

Laat het nu toch anders zijn. Er is maar een goede reden voor het gebruik van Open Source en dat is transparantie daar waar het kan en moet, maar met name het recht op ownership en dus kunnen de kosten omlaag. Geef gewoon toe dat je al jaren miljoenen uitgeeft aan licenties naast het onderhoud van een systeem. Miljoenen de bespaart kunnen blijven wanneer je dit op en met Open Source weet in te richten waarbij je de code kunt delen met anderen in persoon en instelling.
Echter kwam het nooit zover omdat er veel belangen mee gemoeid zijn met bedrijven die hier in Nederland belasting betalen. Niet heel veel, maar ze betalen belasting.

Om toch geloofwaardig te blijven neem je een motie aan die stelt dat het eigenlijk Open Source zou moeten zijn, maar om je vriendjes tevreden te houden voeg je er heel snel aan toe…….mits…….

Nog heel even uw aandacht.
Om het duidelijker te maken heb ik de wet- en regelgeving die overheden kennen bij gebruik van open source onderstaand voor een deel in gekopieerd;

Overzicht wet -en regelgeving

Overheidsorganisaties krijgen met verschillende wet- en regelgeving te maken als ze met open source software aan de slag gaan. De belangrijkste wet -en regelgeving zijn:

Wet open overheid (Woo)

De wet open overheid wil een transparante overheid en stelt regels voor actieve (vanuit eigen beweging) en passieve openbaarmaking (op verzoek) van overheidsinformatie. De Woo kent evenals zijn voorganger (de Wet openbaarheid van bestuur, oftewel Wob) een brede definitie van het begrip document en publieke informatie. Broncode valt – zo leert de wetsgeschiedenis en de jurisprudentie – onder deze definitie van document en publieke informatie.

Even eerlijk! Snapt uw wat hier staat?

En dan het volgende;

De Woo definieert een aantal informatiecategorieën waarbij actieve openbaarmaking verplicht is en een inspanningsverplichting om informatie uit andere categorieën openbaar te maken. Broncode valt niet onder een van de categorieën waarvoor actieve openbaarmaking verplicht is, wel onder de inspanningsverplichting van de Woo. Dit betekent dat bestuursorganen broncode actief openbaar moeten maken ‘indien dit zonder onevenredige inspanning of kosten redelijkerwijs mogelijk is en tenzij een uitzonderingsgrond openbaarmaking in de weg staat of met de openbaarmaking geen redelijk belang wordt gediend.’

Uiteraard valt broncode sowieso onder de passieve openbaarmaking en kan iedereen een Woo-verzoek doen om broncode openbaar te maken. Het bestuursorgaan is dan verplicht de broncode openbaar te maken, tenzij een van de uitzonderingsgronden van toepassing is.

Ok dus wanneer mijn overheid voor iets anders kiest dan afgesproken, en ik stel daar een vraag over, is ze verplicht de broncode openbaar te maken! Leuk, ontzettend interessant maar wat dan wat betreft de te hoge kosten die al zijn gemaakt?

Maar het wordt nog veel gekker;

Wet hergebruik van overheidsinformatie (Who)

Openbaarmaking en publicatie van broncode is iets anders dan hergebruik. Daarvoor wet hergebruik overheidsinstanties (Who). De Who wil het hergebruik van bestaande openbare overheidsinformatie faciliteren en stimuleren. De Who is een implementatie van de Europese richtlijn voor open source en wordt op dit moment herzien naar aanleiding van een actualisatie van die richtlijn.

De Who sluit aan op de definitie van ‘document’ die ook de in Woo wordt gehanteerd. Dit houdt in dat broncode onder de werking van de Who valt. Concreet betekent dat voor broncode die openbaar gemaakt is, dat er ook een licentie nodig is met daarin vastgelegd welke rechten de rechthebbende aan derden toekent. 

Het nu voorliggende aanpassingsvoorstel voor de Who gaat verder dan de actuele Who en betreft een ‘algemene verplichting voor met een publieke taak belaste instellingen om, voor zover dit zonder onevenredige inspanning of kosten redelijkerwijs mogelijk is, gegevens (waaronder software en broncode) zo veel mogelijk voor hergebruik beschikbaar te stellen’.

Oftewel; We maken gebruik van Open Source mits…….Wanneer we het gebruiken moet de broncode een licentie hebben waarin vastgelegd is welke rechten en rechthebbende aan derden kennis en inhoud toekent!
Lieve mensen, dat is de definitie van Closed Source!

We zijn dus helemaal niets opgeschoten. Vergaderen om het vergaderen. Roepen dat we gaan bezuinigen terwijl het niet eens een sigaar uit eigen doos betreft. Dit is een klapsigaar en niet meer dan dat.
Laat het bedrijfsleven nu wel zijn of haar huiswerk goed doen en de voordelen van gebruik van Open Source duidelijk in kaart brengen! Maak een keus die staat voor dat wat Open Source echt is. Te weten, jouw eigendom, geen licentie fee, geen dure JAVA developers nodig, Zelf zaken kunnen aanpassen zonder support nodig te hebben en geen enkele manier gebonden. Wil je weg dan ga je weg.

En voor de ministers die zich hierover hebben gebogen; Je wil niet weg, je mag niet weg, Je moet weg!

Jeroen Smits

Vragen over deze case?
Neem contact op
Portrait of Jeroen Smits

Geschreven door
Jeroen Smits